Yılmaz Erdoğan Hayatı Ve Eserleri

Yılmaz Erdoğan'ın Hayatı (1968 - ....)


Tiyatro,
dizi ve film senaryosu, dans gösterisi, hikâye ve şiir yazarı olan
Yılmaz Erdoğan, 1967 yılında “her şeyin bittiği yerde başlayan şehir”
olarak tarif ettiği Hakkari'de doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini
Ankara'da tamamladı. Daha sonra İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat
Mühendisliği’ni kazandı fakat ağır basan tiyatro tutkusu eğitimini
yarıda bırakmasına neden oldu. Tiyatroya 1987 yılında Ferhan Şensoy'un
"Nöbetçi Tiyatrosu"nda amatör yazar ve oyuncu olarak başladı. Ardından
da Levent Kırca'nın "Olacak O Kadar" adlı televizyon programında
başyazar olarak görev yaptı.
TRT'de yayınlanan "Umut Taksi" adlı
diziyi yazıp bu dizide oyuncu olarak rol alan Erdoğan, daha sonra
Türkiye'nin en büyük oyuncu kadrosuna sahip olan "Gereği Düşünüldü"
isimli oyunu yazdı. Türk sanatseverler tarafından çok beğenilen oyun
dört yıl kapalı gişe oynadı. Bu oyundan sonra tiyatro çalışmalarına
Yasemin Yalçın Tiyatrosu'nda başlayan sanatçı, "Haşlama Taşlama" ve
yine bu tiyatroda 5 yıl sahnelenen "Kadınlık Bizde Kalsın" adlı
oyunları yazdı.

Yılmaz Erdoğan tiyatro yaşamına bundan sonra
ortağı Necati Akpınar ile birlikte kurduğu Beşiktaş Kültür Merkezi'nde
devam etti. Burada yine başrollerini Demet Akbağ ile paylaştığı "Bir
Demet Tiyatro" adlı diziyi yazdı. Dizide “Mükremin Abi” tiplemesiyle de
izleyenlerin beğenisini topladı. Yine kendisinin yazdığı "Otogargara"
adlı oyun “Gereği Düşünüldü” adlı oyun gibi tiyatro severlerin yoğun
ilgisiyle dört yıl kapalı gişe oynadı. Bu arada sanatçının kendisinin
yazıp oynadığı tek kişilik "Cebimdeki Kelimeler" adlı oyunu Beşiktaş
Kültür Merkezi'nde sahnelendi.

Oyun yazarlığının yanı sıra
şair yönüyle de bilinen Erdoğan, "Kayıp Kentin Yakışıklısı” adlı ilk
şiir kasetini müzikseverlerin beğenisine sundu. Bu albüm; Yılmaz
Erdoğan'ın yazdığı 17 şiirden ve bu şiirlere eşlik eden Metin Kalender,
Nizamettin Ariç ve Ali Aykaç'ın bestelediği ezgilerden oluşuyor.
Şair'in albümdeki şiirleri aşkı, sevdayı, korkuyu ve çocukluğunu geride
bırakışını anlatıyor. Ayrıca sanatçının albümündeki şiirlere Türk Sanat
Müziği'nden örnekler, türküler, etnik müzikler gibi geniş bir müzik
yelpazesi eşlik ediyor ve albümde sanatçının kendi sesinden kısa bir
türkü de bulunuyor.

Başarılı sanatçı, albüm çalışmasının
ardından, 2001 yılına gelindiğinde; o güne dek en çok izlenme başarısı
göstermiş olan Vizontele isimli sinema filmine yönetmen, senarist ve
oyuncu olarak imzasını attı. 1970’lerin başlarında Van-Gevas’ta geçen
filmin ana konusu bu yöreye vizontelenin (televizyonun) ilk defa gelişi
üzerine kurulmuş. Reklam filmlerinde de oynayan sanatçı, Broadway’da
sahnelenmek üzere hazırlanan “Sultans of the Dance” isimli gösteriye de
senarist ve süpervizör olarak imzasını attı.

TİYATRO OYUNLARI:
Kanuni Sultan Süleyman ve Rambo, Kadınlık Bizde Kalsın, Otogargara,
Cebimde Kelimeler, Sen Hiç Ateş Böceği Gördün mü, Bana Bir Şeyhler
Oluyor.

KİTAPLARI: Hüzünbaz Sevişmeler, Kadınlık Bizde Kalsın, Kayıp Şehrin Yakışıklısı, Haybeden Gerçek Üstü Konuşmalar, Anladım

TELEVİZYON DİZİLERİ: Bir Demet Tiyatro

SİNEMA FİLMLERİ: Vizontele


ŞİİRLERİ

yaşayabilme ihtimalialkol ikindisi

başkalaşan aşk

çöl daha iyi

hepsi bu

kayıp kentin yakışıklısı

sana bakmak

son durak

sevmekden gidince

ACABA?



aşkları da devralır mı

kalp nakli yaptıranlar?

ALKOL İKİNDİSİ



biz ne zaman içsek

köfte geç gelir

ve oturur muhabbetin terkisine

çıplak bir efkar sözcüğü

biz ne zaman içsek

sabah akar meyhanecinin cebine

günde kaç kez öpüşür ki

akrep ile yelkovan

biz ne zaman içsek

iç değilizdir aslında

dışımızda bronz bir

akşam sözcüğü

çırıl bir

efkar sözcüğü

üften püften bir kar beklentisi

delikanlı kıvamında

sevda değilse de

tabansız sevişmelerdeki

el değmemiş pişmanlık

biz ne zaman içsek

iç değilizdir aslında

bu alkol ikindisi şiirde

şimdi burada

açılsaydın

adımın baş harfi gibi

belki ağustos kokardı ağustos

sen...

fikrini ipotek etmiş kiralık sevdalara

seninle boyuna sevilmiş sen

yalanı sevdasından büyük sen

bir bil sen.!

biz ne zaman içsek

seni düşünüyoruz

genzimizde göl göz

yaşları...

biz ne zaman içsek

iç değilizdir aslında...

dışımızda bronz bir izmir akşamı.!

ANLADIM



anladım

sabahları açılır

esnaf çarşıları yeminle

"bedreddinim bir ağaca asılır"



anladım

en büyük yalan yemindir

edilir sabahları

gecesini hatırlamayan esnafların



tüm merasimleri gömdüm

ömrümün reklam amaçlı takvimlerine

anladım

kimse üzgün değildi

bayraklar yarıya indiğinde



bir tek el isteyen

yordam ve özür dileyen



anladım

herkese kötü şeyler hatırlatan yüzüm

evet yüzümdü

her görüşmeye taşıdığım

kandırılmaya gönüllü bir gönülle

az sütlü neskafelere sigaralar iliştirdim

göz gördüm başka açılara ayarlı

uzun bir yüz gördüm

meğer filmin sonu diye ayarsız

fin yazardı se end zamanında

bir zamanlar

fransızlar hep fransız kalacaklar

sabah sinemasında pazarları



aklımı alıp doğduğum evin

müze olma isteğine saklayacaklar

ama kavaklar büyüyecek

herkesten gizli boyatmak

bir kavağın becereceği iştir ancak



anladım ki ağaçlar

toprağa acı verdikçe büyüyorlar



her pazartesi and içip

cumaları marşa basan

camiler dolusu yemin edip

taburlarca yalan söyleyen

bu toprakta bu ağaç

kuruyacaktır elbet



anladım

kimseye acı vermeden

büyünmüyor

namusum ve şerefim ve

çocukluğumun üzerine beton dökerim ki

tüfek filan değil

çimento icat edildi de

bozuldu mertliğin mimarisi

esrarlı bir ülkeye göçtü sabrin taş ustaları



anladım

altı dükkan olsun istiyor evinin

ve ağlamaklı bulmuyor apartımanları

benim taş ustamın karısı

ve her yerde

şube açmak istiyor

iskender kebabını icat eden

büyük iskender’in çocukları

ki gölge filan etmez

yoğurtlu bir ziyafet çekerdi

diyojen’le karşılaşsaydı.



anladım

bursalı iskender’in

romalı arkadaşından daha çoktur

uygarlığa katkısı



oysa

bu satırlarla üstünü örten ben

kelimelerle sargı bezi ve

melhem yapan

ozanlığı en çok kendini üzen ben

anladım

sadece öğlenleri açarım yaramı

ve hiçbir yerde şubesi olmaz

bu kanamalı hastanın



anladım.

AŞK HAYATI



sevmek gibi geliyordu her şey,

sevmek gibi gidiyordu kadın

adının anlattığı, canın teni yakmasıydı,

bir bulut evet ama aslolan

bulutun suyu yağmasaydı...



"bir insanı sevmekle başlıyordu her şey"

ve boşanmak için

en az iki şahit gerekiyordu!

BAŞKALAŞAN AŞK



adını anmak güzeldi

dost ağızlarda sana dair cümlelerin

ıslatılması...

adını anmak...

yüksek sesle, kimsesiz gecelerin düşsel

avuntularına sırt çevirip senden söz açmak...

biraz gülünç, biraz sitemkar...

güzeldi...

adının türkçedeki yankısı özeldi...



seninle yoğurt yemek, kendi Kanlıcanlı,

sülalesi kandilli yoğurtçunun mekanında...

denize amors durup, yüzüne

cepheden bakmak güneşli bir mavilikte....

güzeldi..



ipe sapa konuşlanmaz bahanelerle elini tutmak,

yüzünde

yüzyıllık bir hasreti gidermek güzeldi...



Güzeldi'li geçmiş zamanları düşünüyorum

şimdi...

cümlelerimiz öznesiz... umursayan yok

Kanlıca'daki yoğurdu...



ve eşikteki öpücük, tarih bilinci olmayan bir

aşkın mührüdür artık...

BEYOĞLU'NDAN DOLMABAHÇE'YE TAŞINAN BİR ARALIK AKŞAMI



Sus pus olmuş, puslu bir İstanbul'muydu yüzün, yoksa

çok bildik hüzünler mi taşınmıştı yüzüne

Dolmabahçe da çay tadında....

Divit ucuyla yazılmış bir aşkın sureti vardı avuçlarında,

tarih bir başka iklimin kıvamını gösteriyordu.

Ben rehnedilmiş yelkovan gibi... hani akrep'i seven ama

yüreği takvim yokuşlarında...



Sinemada elinin elimde terleyişinin bir anlamı olmalı,

sesinin sesimde yankılanmasının... sanki perdedekine

üzülmüş ya da sevinmişsin de tesadüfen akmış yüzün

içime... Yalan! Sen perdeye bakıyorsun, fikrin benim

seyir defterimde.. ve ben amerikanca bir filmi kürtçe

seyrediyorum...



Kadın Beyoğlu'nun bir kış akşamında,

üstündeki deri montun sahibine küs, soğukluğundan

muzdarip yürüyordu... Adam da... Yürümek hiçbir şeyi

çözmüyordu, bazı Aralık akşamlarında... Parmağında

yaralı bir öyküyü taşıyordu adam... Kadının yüzünde

bir hüzün... Hüzünlü aralık akşamında bir yüzük...

Yüzüğün yüzünde dünya güzeli bir kadının kehaneti...

... Soğuğun ve karanlığın vehameti!



Hayatı, bir başkasının pantolonu gibi, küçültülmüş,

daraltılmış... İlk sahibinin o pantalonla yaşadığı şeyler,

yani pantalonu pantalon yapan anılar, bazı ilkbahar

bereleri yüzünden yapılan yamalar, ter tüketen

yazlar... Hepsi daraltılmış... Yaşananlara bir beden

büyük geliyor artık hayat!



Bir aşkı paylaşmak için çok geç, bir paylaşıma aşık

olmak içinse erken... Beni sevda yerimden vurdu yine

zaman... Şimdi sana söylenecek tek cümle:



Bende sana yetecek kadar ben kalmadı...

BİLDİĞİN GİBİ DEĞİL



bizi bilirsin

avuçla su içmeyi

marifet biliriz,

yenilmeyi bir de

kendi sahamızda...



bizi bilirsin

saçımızı ıslatmayı fiyaka biliriz.

limonla!

tespih yaparız,

düş kırıklarından...



bizi bilirsin

ağzının içinde oturmak isteriz.

ve rutubetin en yakıştığı yer biliriz

ağzını...



bizi bilirsin,

yaşamak biliriz,

vademiz dolduğunda

avuçlarına gömülmeyi...

BÜYÜYORUM



büyüdükçe,

sentetik zamanlara

kangren ayaklar bastım,

izi kaldı

ömrümün...



kara çaldılar yüzüme

bütün kara parçalarında

elbette

"afrika dahil"

parça başı çalışan

kiralık katildi zaman



gülüşüm sivas yangını

ağlarsam kızma...

ölmek bile

yakışıyor bazı adama...

CEMRE



gözüme ilişti gözün

içimde infilak saati!

yasak baktın nikotin sıcaklığıma,

bir sigara daha yaklaşıyor bahar...

ellerin yanında değil,

gemiler kalkıyor avuçlarından

bütün limanlara bir telaş,

yaklaşıyor bahar...

deniz altında bir zindan düşü,

ayıp sarılmalar, lanetli öpücükler

bilinmez bir nemrut esrarı

arkadaş dağlar gibi korkusuz korkular...

kekikler yeşeriyor

yaklaşıyor bahar

bir deliliğin eşiğinde

amansız mekansız

sofrasız

yani aç, ilaçsız

ve

hiçbir şiirin eskitemediği

gözlerin,

gözlerimin önünde

el pençe divan...

bahar damarı çatladı toprağın

bir nefes daha yaklaşıyor bahar.!

ÇÖL DAHA İYİ !



çöle kıyısı olan kentlerin

limanları sıkıcı olur

kuş uçar gemi geçmez,

kervan zaman içinde.

böyle kentlerde insan

fırtına gibi sever,

sevdiği için ağlamayı.

hangi türküde sevmekten bahsedilse

ben hicaz olurum

elimi ıslatır elinin teri

ziyan olurum

seni sevmekle ıslanır akşam sefalarım

hangi türküde sevmekten bahsedilse

bu çölde ben

"şair burada yaşadığı kenti çöle benzetiyor"da

bahsedilen şair olurum!

GÜLÜŞÜN



gülüşünde bir mana var

saklayamazsın

sarılışında ne düşler

ne düşükler

sakınamazsın



aynı yolları,

kimsesiz mekanları

birlikte özleme hasreti...

yalnızlığımın dert ortağı gastrit...



gülüşünde bir mana var

saklayamazsın



bütün iç savaşlarda

rehin alındı bu yürek

kandıramazsın



hangi çekilişin

büyük ikramiyesi bu,

en uzak sevişmelerin

yeni yetme utancı

lakin aşk

biraz da utanmaktır yaşamaktan...

sakınamazsın...

yeni yetmelik işine gelince

o zaten hepimizin gizli öznesi

Türkçe'de var

bazı dillerde yok



gülüşünde bir mana var

saklayamazsın

kime niyet kime felaket bu aşk

anlayamazsın



ödümüz patlıyor acı çekmekten

oysa

biraz da acıdır

aşkın mayası...

kaçınamazsın...



gülüşündeki manayı saklayamazsın

tutunacak verimiz yok

resmi tutanaklarda



gülüşünde bin yıllık hasret var

saklayamazsın



bu yazık karşılaşmanın

alnımıza çakılıyor anafikri :



aşka cesaretimiz yoksa

başka zaman görüşürüz!

HEPSİ BU



değişen ben değilim

dönüşen savaş

yaşlanmakla ıslanmak aynı şey:



bir yağmurun gölgesinde ihtiyarlamak



şimdi ölüm bile yetmiyor

acılarımızı tartmaya

dostlar

alıngan bir sahili pinekliyorlar

bir merhaba'yı bıçaklar gibi artık

selamlaşmalar



değişen ben değilim

dönüşen savaş



artık zaman bile yetmiyor

yaşadığımızı sanmaya



yine de ışıklar bu kenti

güzelmiş gibi gösteriyor

geceleri...



geceler...

yani

Ahmet Haşim'in kafiyeleri...



seni aklıma düşüren

yerçekimi değil

yalancı yıldızlar

öyle uzaksın ki

üflesem soğuyacaksın

sarılsam okyanus



bir aşka yetecek kadar

ve anımsatacak kadar

sebepsiz bir ölümü,

acılarımız

ve kafiyelerimiz var...



işte hepsi bu kadar...

İMGESİ KENDİNDEN KALIN



orada

bizans

orada

topkapı ve surlar

ve rutubet, aslanım!

şimdiki zamanlarda aklım

geniş zamanlardaki

rehavet!



şiirdik bütün aşkşamları

seninle

saçından bir dal düştü

yüzünün en ıssız yerine



yine sen

ve yine sizlik

sensiz artık bu şehir

faşistanbul!

ISLIK



senin sesinle başlayan bir ıslık

kehribar kokusu kulaklarımda

nasıl bir nargile yakmak bu fitil gibi

sarhoşlukta...



kim bu öldürücü musikinin

güftesini gömebilir kuytuluğun makamına

yalnız hicazdı felaket efem saatlerinde

kimi görsem göz yarası yüzümde,

kimi duysam

senin sesinden ıslak bir ıslık

ve ben artık her şarkıda

kendime vokal yapıyorum,

yüzüm gözüm ıpıslak...

İSMİNİ HATIRLAYAMADIM



Böyle zamansız güneşli,

Umulmadık mavi günlerde

Bir bekleme salonu yalnızlığına bürünüyorum

İliklerimdeki yitik bir aşkı

Sarhoş bir unutkanlığa ilikliyorum

sanki şiirini bilmediğim bir fransız akşamında

Kaldırım taşlarını sayıyorum kalbimin

Ömrümde ayak izin

ve ben ne zaman kiminle sevişsem

Hala seni aldatıyorum....

İŞSİZ ŞİİR



bu imkansızlıklar

bu yaralar

hepsi,

hepsi insan işi



sevda diye bağıran yüzün,

bir kitabın en sır satırını

okuyan sesin,

beni bana düşman eden,

ağlamaklı gecelerimin

tek temsilcisi

ve hiçbir yerde şubesi

olmayan yüzün

yani baştan ayağa sen...



bu bakışlar

bu bakır tadı

hepsi,

hepsi insan işi

ve insanın insana ettiği

en yalan yemin: Aşk!

hepsi,

hepsi insan işi...

KARDİYOLOJİ



kalbim bir etten organ sadece

kalbim yüreğim olur,

sen gelince...

KAYIP KENTİN YAKIŞIKLISI



Dokuzunda kayboldu mayıs'ın,

Cesedi bulundu

Onikisinde...

Kaçırıldığında da

Kaybolduğunda da

Ve cesetken de

Yakışıklıydı..

Amcamdı

KIZIM BERFİN'E...



Berfinim,

içimin güler yüzü,

yaşanılası iklimim hoşgeldin.



(adımın çapraz yazılması kimin

umrunda...

denize düşen yılana öykünür

biraz da...)



bir aralık sızıverdin işte

ömrümüzün en gevrek zamanı...

çıt diyor kırılıyoruz,

öfke kadar saydamız o zamanlar

ve kırılgan

bıçak kadar!



kızım demeyi öğrettiğin için

o tanrısal kokun

ve gülüşündeki baban için



ki hala zilleri çalıp kaçmak istiyorduk

yarım yamalak aşk kırıntıları

tabakta bırakılmış, yazık atılacak bir sevda

haritası,

hatta el değmemiş delilikler istiyorduk...

çocuktuk daha

büyümeye direniyorduk,

iş toplantılarında lolipop zamanlar düşlüyorduk



ama sızıverdin işte...

bir avuç yeşil gevrek rokaydık,

mayışmamıza bir limon yetecekti...

biz garsonu bekliyorduk,

sen çıkageldin...



hoşgeldin berfinim...

kızım kızgınlığım...

bilmiyorduk daha,



objektiflerin objektif olmadığını,

ikimize yeter sanıyorduk ikimizin toplamı,

meğer doyurmak çok zormuş

içimizdeki hayvanı...



habersiz geldin, kusura bakma

ortalık biraz dağınıktı...

şimdi hemen toparlarız sanıyorduk,

olmamıştık daha...



işin zor kızım,

hem büyüyecek

hem bizi büyüteceksin...

baban mı var, derdin var kızım...



hoşgeldin kızım,

içimin gülen yüzü, hoşgeldin...

MEVSİMLİK ŞARKI



kanıyor takvimden gamsız ağaçsız

evlatlarını döver gibi seven bir sonbahar

güvertesinde adresini şaşırmış

kayıp bir nisan yağmuru



ömrümün sol anahtarısın

hazan makamının kapısını açan

ne nisanlar gördüm ben

ilkbahardan kaçarken

bir mızrapa tutunan



ne bileyim ben

böyle bir şeydir herhalde

bir mevsimin şarkısı

ya da mevsimlik bir vivaldi sancısı...



ekim kasım işlerini öğrenirken bir keman

ağlamayı bir de,

şarkıya söz yürür,

yeşile aldanır suyun kudreti

ve sen hiçbir zaman

sol anahtarı yaptıracak bir çilingir bulamazsın

bana kalırsa sen,

ömrünün sonuna kadar,

o şarkının kapısında kalacaksın!

NİSANLIK ÖLDÜ MÜ?



koşulacak bir sancı gibi inceden

genceden aktım geceye

ihtiyar sokaklarda acemi lambalar

ve ıslak bir ışık ilkbahara

ilkbaharın günahı olmaz nasılsa...



çocuklar bulmuş, getirdiler

kanadı kırılmış bir nisan yağmurunu

nisan'ın kuyruğuna teneke bağlar mı insan,

çocuk olmasa?...

aşk şakasını kaldırır mı insan,

çocuk olmasa...



bir celsede boşanıyor mağrur bir yağmur,

nisanların yenildiği yalancı baharlarda...

ilkbaharın günahı olmaz nasılsa !

ÖMRÜM ÖMRÜM



mum yanar

mum ışıldar

kendileri yoktur, gölgeleri oluşur

ferinden korkulsa da rahmetin

yenilmez toprağa can katmanın kudreti

bir ömre kaç hayat sığar görülecektir...



mum aydınlar

mum sınar

ayrılık acısı kadar seversin

ve sevmenin coşkusu kadar koyar insana

aşk sözcüğünden ayrılmak



mum yaralanır

mum sürer

kem söz sahibini sürükler

son çağındır artık

gövdende birikir

senden eriyen parçalar



mum biter

mum söner dibine hayatın

işte yaşadığım dediğin

bir mum ömrüdür



eren

ve

eriten kendini...

ÖYLE BAKMA ÇÜNKÜ...



güzel bahçeli bir ilkokulun penceresinden

dünyaya,

hayret, hasret ve biraz da

bayat bayram şekeri kederiyle bakan,

aklı canbaz, yanağı al,

sesi çilek aroması

bir çocuk oturuyor

gözlerinde...

PASTIRMA YAZI



böyle zamansız güneşli,

umulmadık mavi günlerde

bir bekleme salonu yalnızlığına

bürünüyorum...

iliklerimdeki yitik aşkı

sarhoş bir unutkanlığa ilikliyorum...



sanki şiirini bilmediğim

bir fransız akşamında

kaldırım taşlarını sayıyorum kalbimin...

içimde ayak izlerin,

aylak bir yaz geçiyor avuçlarımdan...



ve ben ne zaman,

kiminle sevişsem,

hâlâ seni aldatıyorum!